Fidel spreekt de algemene beschouwingen van oktober 2025 namens de VVD uit.

Voorzitter, We staan aan de vooravond van een nieuwe raadsperiode, en zoals altijd is de begroting het moment waarop we als raad even de boekhouder, de visionair én de kritische buurman in onszelf naar boven halen. En laat ik nou net van alle drie een beetje hebben dus weer heb genoten de afgelopen drie weken van het lezen van deze begroting. De Zaanse VVD is voor ruimte. Ruimte om je eigen keuzes te maken zolang je daar ook maar de verantwoordelijkheid voor durft te nemen en voorzitter om dit kracht bij te zetten ziet u in ons concept verkiezingsprogramma veertien concrete punten die Zaanstad nog liberaler maken. Wij hopen deze snel te kunnen delen met de rest van Zaanstad zodat iedereen kan zien hoe goed deze plannen zijn.

Terug naar vandaag: de begroting is voor 2026 en 2027 keurig sluitend. Complimenten aan het college, dat is in deze tijden al een prestatie op zich. Maar vanaf 2028 begint het financiële ravijn weer te gapen en dat blijft een serieus probleem. Vooral de jeugdzorg blijft een molensteen om de nek van gemeentelijke financiën. Het Rijk zegt: “Succes ermee!” en wij mogen het oplossen als Zaanstad. Dit is geen liberaal partnerschap zoals wij het graag zien maar dit is afschuifbeleid. Toch vinden wij als Zaanse VVD het wel goed om te zien dat de stijging van de afgelopen jaren lijkt af te vlakken. Dit komt door het beleid van dit college waar wij als VVD trots onderdeel van mogen zijn, wederom complimenten hiervoor.

Wij geloven in investeren in kansengelijkheid. Maar laten we wel zorgen dat we niet doorslaan in het idee dat iedereen hetzelfde moet krijgen. Gelijke kansen betekent niet gelijke uitkomsten. De VVD gelooft in maatwerk, in het stimuleren van talent, en in het belonen van inzet. Dus ja, extra lesuren in Zaandam-Oost? Prima. Maar laten we ook kijken naar hoe we ouders en scholen ondersteunen om zelf verantwoordelijkheid te nemen.

Bouwen is goed, Zaanstad groeit en loopt voorop in Nederland hierin. Maar groei mag natuurlijk niet ten koste gaan van leefbaarheid. We willen bouwen, maar niet blind. Dus: meer woningen, ja. Maar ook: een beetje groen in de straat, ontsluitingen en parkeerplaatsen maar natuurlijk ook de voorzieningen in de wijk. En als we dan toch bezig zijn: wil ik ook alvast een tipje van de sluier van ons verkiezingsprogramma lichten: laten we de vergunningverlening eens proberen te versnellen. Want als een woning sneller gebouwd kan worden dan dat de vergunning afgegeven is, hebben we toch een serieus probleem?

En voorzitter, dan kan een algemene beschouwing van de Zaanse VVD en specifiek van mij niet zonder de laatste twee punten die ik wil aantikken hier: Veiligheid en financiën. 

We zien dat het college inzet op veiligheid, en dat is hard nodig. Want wie zich onveilig voelt, voelt zich niet vrij. En vrijheid is voor de VVD heilig. Dus: aanpak woonfraude, ondermijning, criminele financieringen, intimidatie allemaal top! Maar bij overtredingen dan wel zonder zachte hand, maar een stevige vuist. En als dat betekent dat we een paar malafide ondernemers of inwoners van Zaanstad extra moeten controleren en komend jaar weer incidentele middelen moeten inzetten om het interventieteam in stand te houden dan is dat maar zo. Nog mooier zou zijn als dit structureel kan. Maar; dit zal onze inzet zijn na de verkiezingen van 18 maart 2026 want terwijl ik dit schrijf krijgen wij een persbericht in onze mailbox over 700 (!!!) kilo drugs wat is gevonden in Poelenburg. 

Dan sluiten wij dit betoog af met financiën zoals aangekondigd: de begroting is sluitend dankzij incidentele middelen. Maar structureel blijft het spannend. De VVD wil dat we niet alleen de gaten dichten, maar ook de fundering versterken. Dus: minder afhankelijk van het Rijk, meer grip op eigen inkomsten. En vooral: geen lastenverzwaring voor onze inwoners. Want de portemonnee van de Zaanse inwoners is onuitputtend.

Voorzitter, de VVD kijkt met vertrouwen naar de toekomst en naar de komende jaren. Maar dat vertrouwen is niet blind. We blijven kritisch, constructief en altijd liberaal ongeacht wat onze rol is na maart 2026. En als de VVD in het volgende college weer een stoeltje krijgt: dan houden Zaanstad niet alleen een stad van molens, groene gevels en cacao, maar ook van kansen, vrijheid en gezond verstand. En hoe mooi zou het zijn als we komend jaar een volledig sluitende meerjarenbegroting kunnen presenteren? Voorzitter, dit de laatste algemene beschouwing die ik mag uitspreken namens deze fractie en daarom sluit ik vandaag graag af met een dankwoord voor de inzet deze raadsperiode van de ambtenaren, de actieve bewoners, de lokale organisaties en ondernemers in onze gemeente.