Ook komend jaar mag de politie preventief fouilleren in het centrum van Zaandam, de Russische Buurt en de wijk Poelenburg. Het afgelopen jaar waren er opnieuw meerdere ernstige incidenten in de openbare ruimte waar wapens bij betrokken waren. Ook werden er bij de preventief fouilleeracties van dit jaar (relatief veel) wapens aangetroffen. Bij de drie acties in 2022 werden 21 wapens gevonden.
De maatregel om preventief te mogen fouilleren is daarom verlengd tot tenminste 1 juli 2023.
Burgemeester Hamming legt uit: ‘Elk wapen op straat is er één te veel. De opbrengsten van het preventief fouilleren in Zaanstad liggen al jaren hoog. Ook het aantal wapenincidenten in de gemeente is veel te groot. Sinds de coronamaatregelen afgeschaft zijn en het openbare leven is hervat, zien we het aantal wapenincidenten ook nog eens toenemen. Bovendien nemen de opbrengsten van het preventief fouilleren ook toe. Dat vraagt extra inzet om wapens van straat te krijgen. Daarom is het belangrijk dat we doorgaan met preventief fouilleren. Het Openbaar ministerie en de politie zijn dat met me eens. Maar ook andere acties zoals wapeninleveracties en kluisjesacties op middelbare scholen kunnen helpen. Ik wil dat we alles doen om onze straten veiliger te maken en ons te verzetten tegen wapenbezit en -geweld. '
Coronaproof controles
In 2021 zijn er vanwege de coronacrisis aanmerkelijk minder preventief fouilleeracties uitgevoerd dan in de voorgaande jaren. Om de wapencontroles weer te kunnen opstarten, hebben de gemeente en politie samen een nieuwe coronaproof werkwijze ontwikkeld. Met behulp van detectiepoortjes en handscanners wordt fysiek contact tot een minimum beperkt.
De nieuwe methode met hulpmiddelen lijkt qua effectiviteit niet onder te doen van de oorspronkelijke werkwijze. Bij de acties met en zonder hulpmiddelen worden gemiddeld ongeveer evenveel personen gecontroleerd, in dezelfde tijdspanne en met dezelfde capaciteit. Verder blijkt dat ondanks dat het aantal preventief fouilleeracties is afgenomen, de gemiddelde opbrengst per actie toeneemt.
21 wapens tijdens 3 controles
In het eerste half jaar van 2022 zijn 3 fouilleeracties geweest. Hierbij zijn 508 mensen en 310 voertuigen gecontroleerd. Tijdens de controles zijn 21 wapens gevonden. 19 daarvan waren steekwapens. De gemiddelde opbrengsten van de acties preventief fouilleren nemen toe. Tijdens het preventief fouilleren in 2019 (pre-corona) werd 1 wapen per 41 gecontroleerde personen gevonden. In 2020 en 2021 werden er respectievelijk 1 wapen per 43 en 1 wapen per 28 gecontroleerde personen aangetroffen. In 2022 bedraagt de gemiddelde opbrengst tot op heden; 1 wapen per 24 gecontroleerde personen.
A-selectieve controle
Er wordt alleen preventief gefouilleerd in de gebieden waar deze wapenincidenten zich concentreren en die door de burgemeester zijn aangewezen. Dit gebeurt a-selectief en zonder aanzien des persoons. Jaarlijks worden er met minimale politiecapaciteit tientallen wapens van straat gehaald.