In de raadsinformatiebrief van 23 januari schrijft de wethouder dat er in het afgelopen jaar meer statushouders (= vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen) zijn geplaatst dan we met de taakstelling moesten. Ook staat er dat de inspanningen gericht op de alternatieve oplossingen grotendeels verlaagd zijn. De huidige taakstelling is volbracht met de beschikbare woningvoorraad van de woningcorporaties. Dit is dus in feite weer terug naar de standaard ouderwetse oplossing: we plaatsten statushouders in sociale huurwoningen en dat de wachtlijst voor een huurwoning oploopt, nemen we maar op de koop toe.
In 2016 en 2017 heeft de VVD al verschillende creatieve oplossingen genoemd voor het huisvesten van statushouders. Ik ga ze hier niet allemaal herhalen, maar denk aan de Finch-woningen. Dat zijn houten, kant-en-klare woningruimtes. Je kunt het net zo goed appartementen noemen of tiny houses. Ze zijn bovendien winnaar van de door het COA georganiseerde ontwerpwedstrijd voor huisvesting.
Daarnaast heb ik zelf in één van de flats langs de snelweg gewoond. Deze zijn zo'n 80 m2, een aantal zijn al gedeeld, waarin gezinnen wonen. Deze deling kan redelijk simpel, waardoor je de ene helft aan kunt bieden als sociale huurwoning voor reguliere woningzoekenden op de wachtlijst en de andere helft aan een statushouder. Op deze manier creëer je dus meer woningen en kun je zowel mensen op de wachtlijst als statushouders woonruimte aanbieden. En ja, deze verbouwing kost natuurlijk geld, maar dat is redelijk makkelijk terug te verdienen, omdat de woningcorporaties nu twee kleinere ruimtes kunnen verhuren met in totaal een hogere opbrengst dan één grotere.
Maar er zijn nog meer voorbeelden; ook in het buitenland zie je veel creatieve oplossingen. In Koblenz is een gebouw gekomen op stelten, dat boven parkeervakken staat, waardoor je dus nog wel gewoon de parkeerruimte kunt gebruiken, maar waarboven dus ook woningbouw mogelijk is. In Parijs worden tiny houses in achtertuinen gebouwd, waarbij de statushouders zelf meebouwen en zo vaardigheden opdoen die ze daarna in kunnen zetten bij het vinden van een baan. En in Finland heeft men donorwoningen. Hierbij wordt bijvoorbeeld een kamer in een al bestaande huurwoning verhuurd aan een statushouder voor in ruil 25% lagere huur van de huidige huurders. Een soort woningdelen dus waarbij we statushouders bij Zaankanters thuis in een woning plaatsen waardoor de integratie sneller kan verlopen. Dit zou trouwens ook een oplossing kunnen zijn voor eenzaamheid, mantelzorg of het feit dat veel ouderen nu een eigenlijk te grote gezinswoning blijven huren. Bij kinderen kennen we al de kinderbijslag, noem het in huis nemen van een statushouder desnoods een statustoeslag.
De VVD staat voor een samenleving waarbij iedereen meedoet. Bij de VVD staat niet je afkomst, maar je toekomst centraal; niet je geloof, maar je gedrag; niet de groep, maar het individu. Nu door de landelijke overheid bepaald is dat gemeentes de groep statushouders niet meer automatisch voorrang bij een woning hoeven te verlenen, is het dus tijd voor bezinning.
En voordat iemand dus nog verder aan komt zetten met argumenten als asociaal of de taakstelling: we hebben net weer een aantal mogelijkheden gegeven, waarbij we op een relatief korte termijn met relatief lage kosten extra woonruimte kunnen creëren. Het is nu dat er voor één woning dus al concurrentie is van een statushouder met een inwoner. Met de aangedragen oplossingen is het niet statushouder of eigen inwoner, maar kan het en/en. Zo kunnen dus zowel statushouders als de reguliere woningzoekenden een plekje vinden in ons mooie Zaanstad en is de voorrangspositie voor de statushouders wat ons betreft dus niet langer nodig. Het is een kwestie van omdenken: het lijkt asociaal maar is eigenlijk zeer sociaal door zowel een statushouder als een eigen inwoner woonruimte aan te bieden en zo iets aan de wachtlijst te doen. Een win-win-situatie waar je in onze optiek niet tegen kunt zijn!
Daarom hebben we samen met de POV een amendement (=tekstwijziging) voorgesteld op de huisvestingsverordening. Deze kunt u vinden op: https://zaanstad.raadsinformatie.nl/document/6205315/1/Amendement_A_Voorrangsregeling_vergunninghouders__ . Ondanks dat het voorstel niet de meerderheid in de gemeenteraad heeft gehaald, kunnen we er wel positief op terug kijken. Toen we vorig jaar dit onderwerp ter sprake brachten, stemden drie partijen voor het voorstel. Gisteren waren het vijf partijen. Langzaamaan lijken partijen tot het inzicht te komen dat de voorrangsregel niet persé meer nodig is als je met creatieve oplossingen durft te komen en daarmee zowel de statushouders als Zaankanters kunt huisvesten.